You signed in with another tab or window. Reload to refresh your session.You signed out in another tab or window. Reload to refresh your session.You switched accounts on another tab or window. Reload to refresh your session.Dismiss alert
Copy file name to clipboardExpand all lines: h-sistemo.md
+13-6Lines changed: 13 additions & 6 deletions
Display the source diff
Display the rich diff
Original file line number
Diff line number
Diff line change
@@ -4,7 +4,7 @@ Kiam supersignoj ne estas disponeblaj, uziĝas du ***h-sistemoj*** de [***Piĝin
4
4
5
5
## Etimologia h-Sistemo
6
6
7
-
> Se ni ech supposos, que la fina linguo de la estontai gueneracioi estas ne Esperanto, en chia occaso la voio al tiu ellaborota linguo nepre devas conduqui tra Esperanto.
7
+
> Se ni ech supposos, que la fina linguo de la estontai gueneratioi estas ne Esperanto, en chia occaso la voio al tiu ellaborota linguo nepre devas conduqui tra Esperanto.
8
8
> ---
9
9
> L. L. Zamenhof
10
10
@@ -24,12 +24,19 @@ Post vokalo, *[j]* kaj *[ŭ]* skribiĝas **i** kaj **u**. Post konsonanto aŭ ko
24
24
|**traino**|**auto**||**yam**|**wau**|
25
25
|*trajno*|*aŭto*||*jam*|*ŭaŭ*|
26
26
27
-
Post vokalo, *[s]* kaj *[z]* skribiĝas **ss** kaj **s**. Post konsonanto aŭ komence de la radiko, ili skribiĝas **s** kaj **z**. Kaj *[ks]* kaj *[kz]* skribiĝas **x**. (Kutime, *[kz]* aperas nur inter vokaloj ene de la radiko, krom malmultaj esceptoj, ekzemple **taxio**, kiu havas la sonon *[ks]*.) Fine de la vorto, skribiĝas **s** por *[s]*. *[dz]* skribiĝas **ds**.
27
+
Post vokalo, *[s]* kaj *[z]* skribiĝas **ss** kaj **s**. Post konsonanto aŭ komence de la radiko, ili skribiĝas **s** kaj **z**. Kaj *[ks]* kaj *[kz]* skribiĝas **x**. (Kutime, *[kz]* aperas nur inter vokaloj ene de la radiko, krom malmultaj esceptoj, ekzemple **taxio**, kiu havas la sonon *[ks]*.) *[dz]*skribiĝas **ds**. En malkutima pozicio, *[z]* skribiĝas **zz**.
Antaŭ **a**, **o** kaj **u**, skribiĝas **c** kaj **g** por *[k]* kaj *[g]*. Antaŭ **e** kaj **i**, skribiĝas **qu** kaj **gu**. Analogie, antaŭ **a**, **o** kaj **u**, skribiĝas **qu** kaj **gu** por *[kv]* kaj *[gv]*. Antaŭ **e** kaj **i**, skribiĝas **qv** kaj **gv**.
@@ -36,12 +36,12 @@ La fonetika skribo de ***Piĝino*** baziĝas sur ***Äzyk***. Tial, la etimologi
36
36
|:-|:-|:-|
37
37
|*kekso*|**keks**|**kekso**|
38
38
39
-
***Ĝermanaj*****w** kaj **j** prononciĝas [v] respektive [j] kaj skribiĝas **v** respektive **ĭ**. En ***Prapiĝino***, ili skribiĝas **w** respektive **j**.
39
+
***Ĝermanaj*****w** kaj **j** prononciĝas [v] respektive [j] kaj skribiĝas **v** respektive **y**. En ***Prapiĝino***, ili skribiĝas **w** respektive **j**.
40
40
41
41
|| Sprak | Prapiĝino | Piĝino |
42
42
|:-|:-|:-|:-|
43
43
|*varma*|**warm**|**warma**|**varma**|
44
-
|*jaro*|**jar**|**jaro**|**ĭaro**|
44
+
|*jaro*|**jar**|**jaro**|**yaro**|
45
45
46
46
***Ĝermana*****sh**[ŝ] konserviĝas. Antaŭ konsonanto, ***ĝermana*****s** fariĝas **ŝ**[ŝ]. Kiam ***ĝermana*****s** prononciĝas [s] anstataŭ [ŝ], ĝi skribiĝas **ş**.
47
47
@@ -104,7 +104,7 @@ Kiam ***ĝermanaj*** **i** kaj **u** diftongiĝas al [aj] respektive [aŭ], ili
104
104
105
105
### Latinidaj Vortoj
106
106
107
-
La **c** kutime prononciĝas [k], sed antaŭ **e**, **i** (kaj **y**) ĝi prononciĝas [c]. La **g**ĉiam prononciĝas [g].
107
+
La **c** kutime prononciĝas [k], sed antaŭ **e**, **i** (kaj **y**) ĝi prononciĝas [c]. La **g** prononciĝas [g].
108
108
109
109
|| Sprak | Äzyk | Lingua | Piĝino |
110
110
|:-|:-|:-|:-|:-|
@@ -121,11 +121,11 @@ La **c** kutime prononciĝas [k], sed antaŭ **e**, **i** (kaj **y**) ĝi pronon
121
121
122
122
|| Lingua | Piĝino |
123
123
|:-|:-|:-|
124
-
|*akĉento*|**acĉento**|**acĉento**|
125
-
|*ĝenerala*|**ĝenerale**|**ĝenerala**|
124
+
|*akĉento*|**acĉento**[c]|**acĉento**[ĉ]|
125
+
|*ĝenerala*|**ĝenerale**[g]|**ĝenerala**[ĝ]|
126
126
||||
127
-
|*legi*|**lege**|**legi**|
128
-
|*leĝo*|**lege**|**leĝo**|
127
+
|*legi*|**lege**|**legi**[g]|
128
+
|*leĝo*|**lege**|**leĝo**[ĝ]|
129
129
130
130
Kiam **c** prononciĝas [k] anstataŭ [c], ĝi skribiĝas **qŭ**. Kiam **c** prononciĝas [c] anstataŭ [k], ĝi skribiĝas **ç**. Radikofina **tĭ**[c] skribiĝas kiel **c**/**ç**.
131
131
@@ -151,7 +151,7 @@ En ***Prapiĝino***, la skribo de **tĭ** konserviĝas.
151
151
|:-|:-|:-|:-|
152
152
|*spaco*|**spatĭo**|**spatĭo**|**spaço**|
153
153
154
-
La **t** antaŭ **ĭ** aŭ **ī** prononciĝas [c], sed **st**ĉiam prononciĝas [st].
154
+
La **t** antaŭ **ĭ** aŭ **ī** prononciĝas [c], sed **st** prononciĝas [st].
155
155
156
156
|| Lingua | Piĝino |
157
157
|:-|:-|:-|
@@ -196,7 +196,7 @@ Samkiel en ***Lingua***, duoblaj konsonantoj prononciĝas unuoble. Inter vokaloj
196
196
197
197
|| Lingua | Piĝino |
198
198
|:-|:-|:-|
199
-
|*tero*|**terra**|**tero**|
199
+
|*tero*|**terra**|**terro**|
200
200
||||
201
201
|*maso*|**massa**|**masso**|
202
202
|*rozo*|**rosa**|**roso**|
@@ -244,17 +244,17 @@ En kelkaj ***Arkelingvaismoj***, intervokala **b** restas senŝanĝa.
244
244
|||||
245
245
|*pejzaĝo*|**paesajo**|**päĕsajo**|**peĭsajo**|
246
246
247
-
*Prapiĝino:* Kiam **c** prononciĝas [ŝ], ĝi skribiĝas **^ç**.
247
+
*Prapiĝino:* Kiam **c** prononciĝas [ŝ], ĝi skribiĝas **^ç** = **çh**.
248
248
249
249
|| Lingua | Prapiĝino | Piĝino |
250
250
|:-|:-|:-|:-|
251
-
|*ŝanco*|**cadentĭa**|**^çadĕntĭo**|**ŝanço**|
252
-
|*ŝanĝo*|**cambĭo**|**^çam̃bjo**|**ŝanĝo**|
251
+
|*ŝanco*|**cadentĭa**|**çhadĕntĭo**|**ŝanço**|
252
+
|*ŝanĝo*|**cambĭo**|**çham̃bjo**|**ŝanĝo**|
253
253
|*ĉemizo*|**camisĭa**|**ĉämisĭo**|**ĉemiso**|
254
254
255
255
#### Grekaj Vortoj
256
256
257
-
Radikofina **ti**ĉiam prononciĝas [ti].
257
+
Radikofina **ti** prononciĝas [ti].
258
258
259
259
|| Lingua | Piĝino |
260
260
|:-|:-|:-|
@@ -267,32 +267,129 @@ Samkiel en **aŭ** [aŭ], **ŭ** prononciĝas [ŭ] en **eŭ**.
267
267
|*aŭto*|**aŭto**|**aŭto**|
268
268
|*Eŭropo*|**Eŭropa**|**Eŭropo**|
269
269
270
-
***Grekaj*****ph**, **th**, **ch** kaj **y** prononciĝas [f], [t], [ĥ] kaj [i]. Kiam **ch** prononciĝas [ĥ] aŭ [ŝ], ili skribiĝas etimologie **cĥ**[ĥ] respektive **çh**[ŝ]. Antaŭ **e**,**i**kaj**y**, ***greka*****c** daŭre prononciĝas [k]kaj skribiĝas **k**. **z**[z] restas senŝanĝa.
270
+
***Grekaj*****ph**, **th**, **ch** kaj **y** prononciĝas [f], [t], [ĥ] kaj [i]. Kiam **ch** prononciĝas [ŝ], ĝi skribiĝas **çh**. ***greka***[k] kaj skribiĝas**k**antaŭ**e**, **i**kaj **y**. **z**[z] restas senŝanĝa.
271
271
272
272
|| Lingua | Piĝino |
273
273
|:-|:-|:-|
274
274
|*sistemo*|**systema**|**systemo**|
275
275
|*fazo*|**phase**|**phaso**|
276
276
|*temo*|**tema**|**themo**|
277
277
|*karaktero*|**charactere**|**charactero**|
278
+
|*kaligrafio*|**calligraphia**|**calligraphio**|
278
279
||||
279
280
|*eĥo*|**echo**|**ecĥo**|
280
281
|*maŝino*|**machina**|**maçhino**|
281
282
||||
282
283
|*kilo*|**kilo**|**kilo**|
283
284
|*zono*|**zona**|**zono**|
284
285
285
-
***Grekaj*** vortoj, kiuj rekte eniris ***Piĝinon***, havas **k**-on kie ***Lingua*** havus ***c***-on.
286
+
#### Novpiĝino
286
287
287
-
|| Lingua | Piĝino |
288
+
> Se ni eçh supposos, qŭe la fina linguo de la estontai generatioi estas ne Esperanto, en ĉhia occaso la voĭo al tiu ellaborota linguo nepre devas conduqŭi tra Esperanto. *[Se ni eĉ supozos, ke la fina lingvo de la estontaj ĵeneracioj estas ne Esperanto, en ĉia okazo la vojo al tiu ellaborota lingvo nepre devas konduki tra Esperanto.]*
289
+
> ---
290
+
> L. L. Zamenhof
291
+
292
+
##### Ĝermana
293
+
294
+
Ĝermana *[j]* skribiĝas **y̆**.
295
+
296
+
|| Sprak | Piĝino | Novpiĝino |
297
+
|:-|:-|:-|:-|
298
+
|*jes*|**jes**|**jes***[j]*|**y̆es**|
299
+
300
+
##### Greka
301
+
302
+
Tra bruo, ***grekaj*****th***[t]* kaj **y** prononciĝas *[θ]* kaj *[y]*.
Frikativa **ĝ** / **ĵ***[ĵ]* prononciĝas *[ĝ]* nur fine de la radiko. Tra bruo, ĝi prononciĝas *[ĝ]*. Ene de la radiko, la etimologia skribo de **j***[ĵ]* konserviĝas antaŭ **e** kaj **i**.
|*Mi vidas vin.*|**Mi vidas a vi.**|**Mi vidas na vi.**|
536
+
|| Piĝino (tra bruo) |
537
+
|:-|:-|
538
+
|*Mi vidas vin.*|**Mi vidas a vi.**→**Mi vidas na vi.**|
442
539
443
540
*Lingvaismo:* La lokaj prepozicioj **ad**, **in**, **de** kaj la ne-lokaj prepozicioj **al**, **en**, **di** el ***Neolingua*** unuiĝas al **al**, **en**, **de** en ***Piĝino***.
0 commit comments